Wat is de stikstofkringloop & een aquarium indraaien

Mari

Mari

LAST UPDATED:

Aquarium nitrogen cycle & cycling a fish tank

Sharing is caring!

Als je net je aquarium op de kast hebt geplaatst en hebt gevuld met water, dan is het vaak ontzettend verleidelijk om meteen in de auto te stappen en wat visjes te gaan kopen bij de aquariumwinkel. Als je dit doet is er echter helaas grote kans dat je niet zo lang van je nieuwe vissen kunt genieten, maar ze in plaats daarvan na een week ondersteboven drijvend aantreft. Je hebt het aquarium dan namelijk niet ingedraaid.

Lees verder over wat het indraaien van een aquarium inhoudt en hoe je het doet!

Waarom indraaien?

Het bovenstaande is iets dat nog steeds ontzettend veel beginnende aquarianen overkomt omdat dierenwinkels en aquariumwinkels vaak gewoon niet vertellen dat een aquarium ingedraaid moet worden voordat er vissen in kunnen.

Alle nieuwe aquariums gaan door een periode heen waar het water giftig is voor vissen, voordat het verder ontwikkelt in een gezond en veilig systeem. Tijdens deze periode groeien er kolonies ‘goede’ bacteriën in het filter en de bodem die de schadelijke stoffen kunnen afvoeren – alleen duurt het helaas een tijdje voor er genoeg van deze bacteriën zijn. Dit heet de stikstofcyclus.

Om te kunnen begrijpen wanneer je aquarium klaar is voor het toevoegen van vissen is het belangrijk om eerst te weten hoe de stikstofcyclus precies werkt. Lees dus verder voor meer info hierover of skip naar Het aquarium indraaien.

De stikstofcyclus

De stikstofcyclus en de groei van goede bacteriën begint wanneer er sprake is van ammoniak (NH3) in het water. Dit gebeurt wanneer visvoer begint te rotten, de vissen in het water poepen of plantjes afsterven. Ammoniak is giftig voor alle aquariumbewoners, dus ammoniakniveaus moeten altijd op 0 ppm staan als er vissen in het aquarium zitten. Hier komt het indraaien van de bak om de hoek kijken.

aquarium watertest
Testresultaten na ongeveer anderhalve week indraaien. Van links naar rechts: ammoniak, nitraat, nitriet.
  • Als je vissen in een niet-ingedraaid aquarium zet en het water test, zul je na 3-4 dagen een ammoniakpiek zien. Bepaalde bacteriesoorten zullen nu hun werk gaan doen.
  • Terwijl de bacteriën zich vestigen in het filter en de bodem zal er een nitrietpiek (NO2) ontstaan. Nitriet, dat een afvalstof is van de ammoniak-etende bacteriën, is ook giftig voor vissen en kan zelfs bij een erg lage concentratie dodelijk zijn. Gelukkig ontstaat er nu een tweede bacteriekolonie.
  • Deze tweede kolonie zal beginnen met nitriet om te zetten in nitraat, dat veel minder giftig is voor vissen. Nitraat is het eindproduct van de cyclus – het blijft aanwezig in de bak totdat het opgenomen wordt door planten of verwijderd wordt door middel van een waterwissel.
  • Zodra er nitraat aanwezig is in het water en ammoniak- en nitrietconcentraties zijn gedaald tot 0 ppm is het aquarium ‘ingedraaid’. Dit betekent dat, nadat er een waterwissel is gedaan om nitraten terug te brengen tot < 30, het aquarium veilig is voor vissen! Belangrijk is wel om niet alle vissen tegelijk in de bak te introduceren.

Het aquarium indraaien

Er zijn verschillende manieren om een aquarium in te draaien; de meeste draaien om het zelf toevoegen van ammoniak in de bak om de groei van goede bacteriën te starten. Voordat je begint met indraaien is het een goed idee om een water testset te kopen – hiermee kun je precies in de gaten houden hoever je aquarium in het indraaiproces is en of alles goed gaat. Een vloeibare testset is duurder dan stripjes, maar is wel een stuk accurater en gaat een stuk langer mee, waardoor het uiteindelijk goedkoper is. Je kunt een vloeibare testset hier kopen.

Indraaien met vissen – geen goed idee

De oudste en meest gebruikte manier van indraaien is indraaien met vissen in de bak – dit houdt in dat er een paar goedkope vissen in de bak gezet worden en dat de ammoniak die zij uitscheiden ervoor zorgt dat het proces begint. Dit wordt natuurlijk vaak aangeraden door dierenwinkels omdat het ze extra winst oplevert, maar het is eigenlijk een erg ineffectieve manier om een aquarium in te draaien omdat het erg lang duurt, er veel waterwissels nodig zijn en het dieronvriendelijk is. De gebruikte vissen zijn vaak permanent beschadigd na het indraaien.

Indraaien met visvoer

Zoals eerder vermeld wordt rottend visvoer omgezet in ammoniak, wat precies is wat we nodig hebben in dit geval. Een grote ongekookte garnaal of een portie visvoer wordt toegevoegd aan het water en blijft daar om weg te rotten tot het aquarium ingedraaid is.

Deze methode is niet geheel zonder risico omdat rottend voer ongewenste bacteriën kan aantrekken en het water er erg vies van wordt. Een waterwissel van 80-90% is nodig voordat er vissen aan de bak toegevoegd kunnen worden als deze is ingedraaid met voer.

ammoniak

Indraaien met ammoniak

Pure huishoudammoniak wordt verkocht in tuin- en doe-het-zelfzaken en sommige supermarkten als schoonmaakmiddel. Als er geen geurstoffen of andere toevoegingen in zitten, kan er ongeveer een druppel per 5 liter worden toegevoegd aan het aquariumwater. Als de ammoniakconcentratie na een tijdje weer is gedaald naar 0 ppm, doe je dit opnieuw en wacht je tot de ammoniak- en nitrietconcentraties allebei op 0 staan.

Na een waterwissel om de nitraten terug te brengen tot < 30 is het aquarium klaar voor vissen! Als je nog niet klaar bent om de vissen toe te voegen, voeg dan opnieuw ammoniak toe om te voorkomen dat de goede bacteriën verhongeren en weer afsterven.

Gebruikt filtermateriaal

Gebruikt filtermateriaal waar al goede bacteriën in zitten in het filter van je nieuwe aquarium leggen kan het indraaiproces een boost geven waardoor je vaak meteen of na een paar dagen al vissen kunt toevoegen. Dit brengt wel het risico met zich mee dat je ziekten uit de ‘donor’-bak in je eigen aquarium introduceert.
Als je geen al ingedraaid aquarium hebt staan kun je bij vrienden of aquariumwinkels vragen of zij gebruikt filtermateriaal voor je hebben.

Gebruik dit filtermateriaal zo snel mogelijk – verplaats het in wat water uit de bak waar het vandaan komt en zorg ervoor dat het na minder dan een uur in het filter van de nieuwe bak zit, anders sterven de bacteriën te ver af. Als het echt nodig is om langer te wachten, doe dan een luchtsteentje in de emmer bij het filtermateriaal, zodat de bacteriën zuurstof krijgen en het langer volhouden.

Bacteriën uit een flesje

Goede filterbacteriën kunnen bij dieren- en aquariumwinkels en online gekocht worden in een flesje. Het is aan te raden om altijd naar de houdbaarheidsdatum te kijken voor je zo’n product koopt, want ze zijn maar ongeveer een jaar houdbaar. Ook moeten ze in een koelkast bewaard worden. Natuurlijk zorgen deze producten er niet voor dat je aquarium spontaan ingedraaid is, maar ze kunnen wel een boost geven, vooral in combinatie met een product om sporen van ammoniak en nitriet te verwijderen.

first tank setup
first tank setup by fellowapeman

Conclusie: Het indraaien van je aquarium voordat er vissen toegevoegd worden is één van de makkelijkste manieren om een gezond ecosysteem te creëren, en het is een stap die nooit overgeslagen mag worden! Ammoniak- en nitrietpieken die het resultaat zijn van niet of onvolledig indraaien kunnen zorgen voor weken tot maanden van ellende, dode vissen, eindeloze waterwissels en het moeten kopen van dure producten.


Als je nog vragen hebt over het indraaien van een aquarium of iets toe wilt voegen aan dit artikel, laat dan hieronder een comment achter!


Schrijf je in voor de Aquariadise nieuwsbrief!

[yikes-mailchimp form=”2″]

Sharing is caring!

2 thoughts on “Wat is de stikstofkringloop & een aquarium indraaien”

  1. ndraaien met ammoniak – pure huishoudammoniak wordt verkocht in tuin- en doe-het-zelfzaken en sommige supermarkten als schoonmaakmiddel. Als er geen geurstoffen of andere toevoegingen in zitten, kan er ongeveer een druppel per 5 liter worden toegevoegd aan het aquariumwater. Als de ammoniakconcentratie na een tijdje weer is gedaald naar 0 ppm, doe je dit opnieuw en wacht je tot de ammoniak- en nitrietconcentraties allebei op 0 staan.
    Na een waterwissel om de nitraten terug te brengen tot > 30 ??????? is het aquarium klaar voor vissen! ……….< 30 is toch veilig??

    Reply

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.